Với thu nhập 15 triệu đồng, nếu biết tính toán chi tiêu bạn vẫn đủ khả năng vay tiền ngân hàng mua nhà tiền tỷ, với điều kiện số tiền trả góp hàng tháng không vượt quá khoản tiết kiệm được.
Anh Nam Hưng cho biết đang làm cơ sở sản xuất gia công may mặc tại nhà, có hộ khẩu TP HCM với mức thu nhập bình quân hàng tháng tầm 15 triệu đồng. Hai năm nay anh đi thuê nhà (vừa ở vừa làm nơi gia công may mặc) với giá 7 triệu đồng một tháng.
Khi đã tích lũy được 300 triệu đồng, nhiều lúc anh cũng đắn đo trong việc có nên vay tiền ngân hàng để mua nhà không, vì lo sợ với mức thu nhập này sẽ khó xoay xở trong việc trả nợ. “Tuy nhiên, sau đó tôi liều quyết định vay ngân hàng 70% để mua luôn căn nhà một tỷ đồng, rộng 63m2. Hiện tại, việc trả nợ của tôi khá ổn”, anh nói.
Anh Hưng chia sẻ, để đảm bảo đủ khả năng trả nợ thì điều tiên quyết cần lưu ý là số tiền tiết kiệm mỗi tháng phải cao hơn số tiền trả góp lãi và gốc mỗi tháng (lường trước trường hợp lãi suất sau này biến động, hoặc là trong chi tiêu sinh hoạt phát sinh ngoài kế hoạch). Do đó, tuỳ vào số tiền có thể tiết kiệm hàng tháng của mỗi người là bao nhiêu mà cân nhắc về thời hạn vay dài hoặc ngắn (vay dài thì áp lực trả nợ thấp do số tiền trả hàng tháng ít, còn vay càng ngắn thì áp lực trả nợ càng lớn).
Theo đó, trường hợp của anh Hưng, sau khi trừ chi tiêu (tiền ăn uống tầm 3 triệu đồng, các khoản chi phí khác như điện nước, đau ốm, mua sắm đồ đạc… khoảng 2 triệu đồng, không tốn tiền thuê nhà vì sẽ ở nhà mới mua) thì còn tiết kiệm hàng tháng tầm 9 triệu đồng. Căn cứ trên số tiền này mà khoản vay phải tính toán làm sao để mỗi tháng trả cả gốc lẫn lãi không được vượt số tiền tiết kiệm 9 triệu này.
Do vậy, anh quyết định vay trong thời gian 15 năm thì khoản tiền trả gốc hàng tháng khoảng 3,8 triệu đồng cho đến khi đến hạn. Còn tiền lãi, với lãi suất khoảng 8% một năm (cố định 24 tháng đầu), tính ra mỗi năm anh phải trả lãi 56 triệu đồng – tương đương 4,7 triệu đồng mỗi tháng (sau đó, tiền lãi sẽ giảm theo từng tháng với dư nợ ban đầu giảm dần, cùng điều kiện lãi suất không tăng). Như vậy, tổng cộng cả lãi và gốc, mỗi tháng anh phải chi tầm 8,5 triệu đồng, đảm bảo thấp hơn số tiền có thể tiết kiệm hàng tháng.
Câu chuyện của anh Hưng không phải là trường hợp cá biệt, hiện nay khi lãi suất thị trường đang ở mức tương đối thấp thì nhu cầu vay vốn để mua nhà là khá phổ biến.
Anh Hùng ở quận 6, TP HCM đang làm việc tại một công ty tư nhân với thu nhập 10 triệu đồng một tháng (hàng tháng tiết kiệm được khoảng 6 triệu đồng) cũng cho biết anh đang xoay xở khá ổn với khoản nợ vay 490 triệu đồng để mua căn nhà trị giá 700 triệu đồng.
Tuy nhiên, một trong những lo ngại của người mua nhà khi nghĩ đến việc vay tiền ngân hàng là sợ lãi suất ngân hàng biến động khó lường sau đó. Chia sẻ những băn khoăn này, các chuyên gia tài chính khuyến cáo người dân khi đi vay tiền cần để ý thật kỹ các quy định về lãi suất và thời hạn vay, cũng như điều khoản thanh lý hợp đồng.
Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu cho rằng đây là thời điểm thích hợp để mua nhà nếu là tiền nhàn rỗi, còn nếu vay ngân hàng thì mức thu nhập tầm 15 triệu đồng trở lên và biết tính toán chi tiêu, đồng thời vay dài hạn (khoảng 10 – 15 năm trở lên) thì vẫn ổn.
“Nói chung, người dân cần phải luôn nhớ một điều là khi vay tiền mua nhà, cần đảm bảo tổng số tiền trả lãi và gốc hàng tháng không được vượt quá 50% tổng thu nhập của gia đình và luôn thấp hơn số tiền tiết kiệm được. Điều này nhằm giúp hạn chế rủi ro về việc mất khả năng thanh toán nợ ngân hàng, và nguy cơ mất nhà”, ông nói, đồng thời khuyến cáo người dân cũng cần có các phương án về nguồn trả nợ dự phòng (có thể mượn từ gia đình, bạn bè…) để khi lỡ xảy ra các tình huống xấu như mất việc, hay thu nhập khó khăn…
Chuyên gia tài chính Đinh Thế Hiển cũng đánh giá, mặt bằng lãi suất 8-10% một năm đối với khoản vay bất động sản 5-15 năm là tương đối hợp lý, khó có thể đòi hỏi giảm hơn trong một hai năm tới. Một số dự án được hỗ trợ lãi suất dưới 6% trong thời gian đầu cũng được xem là rất hấp dẫn. “Những người có nhu cầu nhà ở thực và đã có nguồn tiền trên 30% giá trị căn nhà dự kiến mua, có nguồn thu nhập ổn định, đảm bảo khả năng trả góp nợ vay thì đây cũng là thời điểm thích hợp để mua”, ông đánh giá.
Đứng ở góc độ một chuyên gia về bất động sản, ông Nguyễn Xuân Quang, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Nam tính toán, giả sử với thu nhập hàng tháng 10 triệu đồng, công thức để tính năng lực mua nhà vừa túi tiền (afordable house) phù hợp với lãi suất cho vay mua nhà tại Việt Nam (lãi suất cho vay mua nhà tại Việt Nam cao hơn các nước) như sau: giá nhà bằng tổng thu nhập hộ gia đình một năm nhân cho 3-5 lần, trong đó tiền tiết kiệm của hộ gia đình một tháng phải cao hơn số tiền trả góp một tháng. Với công thức đó, người có nhu cầu có thể mua được căn nhà 600-700 triệu đồng với số tiền trả góp hàng tháng 5-7 triệu đồng.